Kh ng biết tự bao giờ, người xưa đ thốt l n một c u rất giản đơn nhưng ch nh x c, m cho đến ng y nay hầu hết ch ng ta kh ng ai l kh ng biết: "Ở sao cho vừa l ng người..." V ng, quả thật kh ng c một chuẩn mực, một phong c ch sống n o c thể l m h i l ng được tất cả mọi người. Ch ng ta phải buồn b m thừa nhận điều đ , cho d ch nh ch ng ta l những con người, v đều l đối tượng đ ng "than phiền" v sự kh t nh ... n i chung. V bất cứ một nỗ lực n o nhằm vạch ra một chuẩn mực sống c thể l m h i l ng tất cả mọi người đều phải đi đến thất bại. Sở dĩ như thế, đơn giản chỉ l v c ch nh n của mỗi người về cung c ch xử thế, về c i gọi l một "chuẩn mực chung," đều c sự kh c biệt, kh ng ai ho n to n giống với ai. Tuy nhi n, cũng từ xa xưa, con người đ biết đến sự cần thiết phải vạch ra những quy tắc sống chung cho mỗi cộng đồng. V mối li n hệ qua lại lẫn nhau, n n d muốn d kh ng vẫn phải c những "nguy n tắc chung" để mỗi th nh vi n tu n theo, đảm bảo cho sự ho hợp tối thiểu của một cộng đồng. V thế, ch ng ta kh ng lấy l m lạ khi thấy mỗi x hội kh c nhau từ đ ng sang t y đều c những phong tục, tập qu n kh c nhau, h nh th nh từ những cung c ch, những chuẩn mực sống kh c nhau. Tầm quan trọng của những "nguy n tắc sống chung" như thế cũng thay đổi kh c nhau qua từng thời đại. V o buổi ban sơ của lo i người, khi chưa c luật ph p - hoặc n i đ ng hơn l luật ph p chưa c sự ho n chỉnh v hiệu quả quản l x hội như b y giờ, những "nguy n tắc sống chung" như thế l tối cần thiết, v n gi p ngăn ngừa những sự va chạm lẫn nhau giữa c c th nh vi n trong cộng đồng. Đến những x hội c tổ chức cao hơn như v o thời phong kiến, một số "nguy n tắc" được chuyển sang th nh "luật" v được c c nh cai trị dựa theo để quản l x hội. Tuy nhi n, cộng đồng x hội v o những thời kỳ ấy vẫn c n l qu rộng lớn so với tầm kiểm so t của c c vị vua ch a, v rất nhiều "nguy n tắc" được tự nguyện tu n theo ở từng địa phương, ch ng h nh th nh n n những tập tục, những "lệ l ng." | Sống đẹp giữa dòng đời by Nguyên Minh, Paperback | Indigo Chapters